 |
| Ουκ αν γένοιτο χωρίς εσθλά και κακά, αλλ’ εστί τις σύγκρασις. Eυριπίδης, 480-406 π.Χ. |
Η χρήση της γλώσσας αποτελεί
βασικό εργαλείο για την ψυχοθεραπευτική διαδικασία καθώς ο θεραπευτής θα τη
χρησιμοποιήσει για να θέσει ερωτήσεις, να προβληματίσει, να διαμορφώσει την
πορεία αλλά και το συναισθηματικό βάθος της συνεδρίας. Ο Walker (2002) μελετώντας τη
σημασία της γλώσσας στη ψυχοθεραπεία αναφέρει ότι η εφαρμογή της ελληνικής
γλώσσας ετοιμάζει το δρόμο για την πειστικότητα, την κινητοποίηση της συζήτησης
και την ενθάρρυνση του θεραπευόμενου. Ο ίδιος επισημαίνει ότι ο ικανός
θεραπευτής βασίζεται στη σκόπιμη χρήση
της γλώσσας (και νομίζω εννοεί στη λακωνική χρήση της ) προκειμένου να εξασφαλίσει το καλύτερο δυνατό
αποτέλεσμα. Αν κάνουμε μια αναδρομή στο παρελθόν και κοιτάξουμε στην Ιλιάδα του
Ομήρου θα δούμε ότι οι αρχαίες ελληνικές λέξεις
αποδίδουν σε μία μόνο λέξη πολλά και υψηλά νοήματα. Με τη χρήση της ελληνικής
γλώσσας δεν χρειάζονται πολλές λέξεις για να καταλήξει κάποιος σε ένα συμπέρασμα,
ούτε πρέπει να βασιστεί στα συμφραζόμενα για να αντιληφθεί τι εννοεί ο
συνομιλητής του. Ο πλούτος των λέξεων
της Ελληνικής την καθιστά αυτόνομη και ακριβή δίνοντας «τροφή για σκέψη» στον
δέκτη.
Γενικότερα, η σαφήνεια της
γλώσσας την καθιστά εύκολα προσβάσιμη από τους πολλούς. Ο αρχαίος ελληνικός
πολιτισμός προώθησε την κριτική. Συγκεκριμένα, η διαύγεια μιας γλώσσας την
κάνει ευάλωτη στον σχολιασμό, την κριτική και την ερμηνεία. Αυτό σημαίνει ότι ο
άνθρωπος που δεν έχει ειδικές γνώσεις μπορεί να μελετήσει ένα κείμενο και να
διαμορφώσει προσωπική άποψη, να ασκήσει κριτική και να προσθέσει σχόλια και
παρατηρήσεις. Αυτό θα μπορούσε να συμβαίνει μόνο μέσα ένα καθαρά δημοκρατικό
καθεστώς , όπως αυτό –προφανώς καθόλου
τυχαία- δημιουργήθηκε στην Αρχαία Ελλάδα.
Αντίθετα, η ασάφεια που διακατέχει μια γλώσσα καθιστά δύσκολη την
κριτική , περιορίζει τον αριθμό των αναγνωστών και ενισχύει τη δύναμη των
λίγων.
Αξιόλογες έρευνες έχουν γίνει σχετικά με τις θεραπευτικές
ιδιότητες που φαίνεται να κρύβονται μέσα στο ελληνικό αλφαβητικό σύστημα και
την αρχαία ελληνική γλώσσα. Αρχικά, η Kate Chanock (2006) ανακάλυψε ότι οι μαθησιακές δυσκολίες, που
φαίνεται να πλήττουν μεγάλο αριθμό παιδιών στη σύγχρονη κοινωνία, μπορούν να
θεραπευτούν με την εκμάθηση της αρχαίας ελληνικής. Ειδικότερα, η Κ. Chanock άρχισε να διδάσκει αρχαία
ελληνικά σε έναν αγγλόφωνο – δυσλεκτικό μαθητή. Έπειτα από έξι μήνες, εκείνος άρχιζε
να διαβάζει πολύ καλύτερα αγγλικά και με διαφορετικό τρόπο απ’ ότι πριν. Η
αρχαία ελληνική φαίνεται να κινητοποίησε και να ενεργοποίησε το ενδιαφέρον του
μαθητή, καθώς οι απαιτήσεις της (π.χ. ορθογραφία) μειώνουν την αυτοματοποιημένη
μάθηση και δίνουν κίνητρο για εξάσκηση του νου αλλά και αναλυτική σκέψη.
Επιπρόσθετα, σε έρευνα (Cysarz,
Dirk, Dietrich von Bonin, Lackner,
Heusser, Moser, & Bettermann, 2004) που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Αmerican Journal of Physiology» oι επιστήμονες μελέτησαν την επίδραση που
έχει η απαγγελία στίχων υπό τον δακτυλικό εξάμετρο ,που συναντάμε στον Όμηρο,
στην αρμονία και στη ρυθμικότητα της αναπνοής. Πιο συγκεκριμένα ανακάλυψαν μια
εκπληκτική επίδραση στον συγχρονισμό των αναπνοών και των καρδιακών παλμών,
τονίζοντας ότι το εξάμετρο βοηθάει τον ανθρώπινο οργανισμό να
βρει το δικό του ρυθμό και τη σωστή αναπνοή.
Επομένως, οι αργές ανάσες, ο αρμονικός τόνος στη φωνή και η ρυθμικότητα που κατείχε τα Ομηρικά Έπη είναι θεραπευτικά εργαλεία για τη σωματική (π.χ. καρδιαγγειακά προβλήματα) αλλά και τη ψυχική υγεία του ατόμου
(π.χ. άγχος) .
Aπό την Αναστασία Δ. Φουρτάκα,
Ψυχολόγο - Ψυχοθεραπεύτρια.
Aπό την Αναστασία Δ. Φουρτάκα,
Ψυχολόγο - Ψυχοθεραπεύτρια.